Sneek 24 september 2008.

 

Beste anwezigen, allegaar harteluk welkom op disse bijienkomst.

 

We binne hier bij elkar kommen, om te vieren dat u Verieniging Historisch Sneek 10 jaar bestaat.

Hoe ontstaat nou sun ferieniging?? Nou, dat sal ik jim fertelle, dat is as folgt gaan.

In 1997 hewwe een aantal mannen, die’t al heel veul spul over Sneek fersameld hadden, de koppen bij elkar stoken en hewwe bij wiize fan proef un ferieniging oprichten, om te sien of dur in Sneek belangstelling foar was.

Un skot in u roas bleek later en in 1998 hewwe su definitief de Ferieniging Historisch Sneek oprichten en inskreven bij de kamer fan koophannel in Leeuwadden.

Dér wil ik ut nou even met jimme over hewwe.

                        

 

FERSAMELAARS. 1998 --  2008  ( 10 jaar V.H.S. e.o.) 

 

Jim kenne su wel nou, die méénsen die ‘t sich fersamelaar noeme. De meesten fan jimme hewwe dur  wel ien fan in u famielje en andes wel in u kennissekring.

Ut binne fan die typen die’t alles brúke kenne, de kest ut su idioot niet bedinke, of su spare ut wel.

Fan sùkersakjes tot sigarebandsjes, possegels, balpennen en lucifesdooskes, alles mut met naar hús.

Al die rotsooi doëne su dan in plakboeken, of in dooskes, wert su op ut laatst kasten vol fan hewwe en soms niet iens meer wete wer at su ut late mutte

De balpennen komme op planken in u slaapkamer, krekt as de lucifesdooskes en al die andere prullaria en moeke de frouw draait ur deurgááns foar op, want die mut meestentiëds de boel skóón make en dan het su nog geluk at ur ok nog niet een soadsje onder ut bed leit, want dat komt ok nog een hoop foar.

Ast bij hun in u hûs komst sége su altied, ,, je mutte mar niet naar de rommel sien hoor, want ik mut nog oprúme”, ja,  ja,    As ot je die troep over ut hoofd sien kénne. Bij sommigen de poaten hast breke om bij een raamke te kommen, om wat frisse lucht in te laten,  mar ja, su het elk syn hobby must mar dinke

 

Su hest momenteel ok een soad fan die lui:, faaks wat oudere Sneekers, griis kopke, brede skeiding, soms hielendal kaal, die at dingen over oud Sneek spare.

Dat komt, omdat su op un leeftiid binne, dat su meer ferleden as toekomst hewwe en dat ontaard dan in dat soart fan hobby’s.

Nou, dat loopt bij sommigen ok mooi de spuigatten út, dat ken ik die wel sége.

Ik weet ur toefallig ien in u stad, nee ik noem geen naam, mar die het un hele slaapkamer vol met rotsoai staan en dan ok nog un komputer met skerm op ut buro, sudast niet iens meer fan un slaapkamer prate kest, want un bed kan dur niet iens meer bij.

Su hewwe mie sels ferteld dat syn frou dur niet iens komme mocht, mar dat weet ik niet seker.

Nou maakt dat ok niet, want we hewwe dur een goeie foarsitter an.

Foarsitter?? O ja, dat hat ik dat nog niet seit hé.! Nou kiek, ut sit su, de man hat op ut laatst su veul spul over oud Sneek op skarreld, dat ur wat gelyk gestemden socht om un ferieniging op te richten.

Nou, lang hoede die niet te soeken, want dur waren nog un paar in Sneek met ut sélde idee.

Disse meensen wil ik in even nader an jim foarstelle.

 

 

Henk Stallmann, as jonge knaap opsloten in u vesting Naarden, mar hij wist te ontkommen naar ut frije Frysláán en het um dér ontwikkeld tot un fersamelaar en regelateur, su ast su mar selden teugen komst.. Hij werft nieuwe leden met de stem fan un dorpsomroeper en at ur ien foar ut eerste op besoek in u Waag komt, fraagt ur steevast op sien Hollááns: “Bent u al lid van de V.H.S., nee,?? zal ik u dan maar even inschrijven  als nieuw lid,” en dan het ur ut inskryf-formulier en u balpenne al in syn hannen, krekt as ot ie op provisie basis werkt.

Ja, laat Henk mar skúve.

 

Jan Kalsbeek, geboren in Oldeboorn en later ferhúsd naar Sneek.

Jan fersameld alles wat los en vast zit, weronder knientsjes op batterijen, die’t bij um op solder omhuppele, blikken speulgoed mar foaral ok houten speulgoed fan Nooitgedacht ut Drilst . Syn groote hobby is kienderarts,?? nee, dat mut  poppedokter weze. Dat doët ur su precies, dat un chirurg syn fingers dur bij ouwlikt. Mar, ok de historie fan Sneek genoat bij Jan de belangstelling. As foarsitter fan wykferieniging: “de Noarderhoek” speuld ur un groate rol bij de thema-avonden fan de V.H.S. die’t in u “Skuttersheuvel” houden wurre.

 

Jehannes de Wit, un ras Sneker.

 Sien fader was groanwerker en bij dat gewrot in de modder en u klei kwamen de moaiste dingen boven de groan en gingen met naar hús, sudat de belangstelling fan de kleine Jehannes al gauw wekt was en hij met syn fader bij de pas graven sleufkes langs ging, om te siën at ur ok wat fine kon. En hij het wat fónnen.!!  Hij wudde un fersamelaar en kenner fan formaat, wat resulteerde in un sun 3600 stuks aardewerk, 3300 ansichtkaarten over oud Sneek en nog un soadsje ouwe bromfietsen die’t allemaal in Sneek reden hewwe, mar dér weet Hans de Haan weer meer fan.

Hij is onbesoldegd directeur fan syn eigen museum in IIsbrechtum en ik dink dat Meindert Seffinga dur wel us un bitsje jaloers op is.

 

Tot su fer even un oversicht fan de de méénsen die’t de ” Vereniging Historisch Sneek e.o.”  

oprichten hewwe.

Nou was dat ok niet su mar klaar, want wer fienst su gou un geskikte rúmte, dus dat was eerst thús nog mar wat anklooie tot ur licht an u horison komme su.

 

Henk Stallmann, Jehannes de Wit en Jan Kalsbeek hewwe dus ut spul hannen en voeten geven, wat trouwns meer op un flinke befruchting leek, su veul nakomelingen binne dur later bij komen. Su hewwe ut goëd anpakt, en dur was veul animo foar sun ferieniging, dus de leden stroomden toe. Dat was un prachtige start fansels, mar dat gaf ok weer un nij probleem, want de schreeuw om rúmte wudde noch groater dan at ie al was, want tot dan toe ston de hele hannel bij Henk thús in un slaapkamer, su as al eerder fermeld.

 

Mar dur kwam útkomst, Sjonnie Greidanus,” fan u sonneskermen”  had an u Woudfaart  un keet staan die’t su hure konnen foar un sacht priiske.

Nou, dat paste de mannen wel en vol yver binne su toen begonnen ut spul in te richten. 

Su hewwe su dér van ongefeer 2000 tot2005 indat houten gefal omslagen.

Op ’t laatst púlden de kasten út fan u mappen en u foto’s, sùdat su naar un andere lokaasie omsien moesten en ok dat was weer een hele toer, mar: ut is lukt.

Toch skiene dur un paar fanatieke leden te wezen, die’t heimwee hewwe naar dat ouwe keetsje, mar ja wat wúst ok, ut was un rustig en afgelegen plekje.

De foarsitter sag ut folgens mij ok meer as syn tweedde hûske, want hij woande dur suwat, werbij die ok nog een flag út stak at tie dur was.

’t Was natuurluk pure heimwee van die man,, want dur lei nou meer spul over Sneek in ut keetsje as bij um thús en dér moest ie natuurlijk ók even an wenne.

 

Gelukkig kwam dur in 2004 wat sicht op dat ,,nije” onderkommen, omdat de treintsjelui een plekje in ut ouwe stasion kregen hadden. Gelukkig werkte de gemeente met en ok de toenmalige direkteur fan de biebleteek, de heer Pasma sach ut wel sitten.

We skrokken oans wel un hoedsje, toen ’t we dér de eerste keer om ut hoekje keken, méénsen

méénsen, wat un soadsje,  een kale griize kelder staarde oans an, nog vol met ouwe rotsooi en met gatten in de vloer en nog meer gatten in de muren. Dus sagen we dur wel un gat in en gingen met syn allen vol goeie moëd an ut werk.    

Stucadore, timmere, skildere de vloer opknappe en su ging ut mar  deur, totdat iederien dur fan overtúgd was, dat we toch een ferékt mooi plekje kregen hadden, su onder de groan, met de hele biebvloer as dekstien, mar sónder dat ut un dooie boel wudden is.

Ok de vloerbedekking, de mooie kasten, de tafels en de stoelen make ut mooi af fansels en ut is un lust om dur in te ,,werken’’   

Dat we dérnaast over een paar komputers beskikke, om alles te digitaliseren en op te slaan is ok een flinke stap foarút.

 

Nou at we ut dur su over hewwe, sitte we dur ok alweer rúm 3 jaar, wete we alweer meer over de geskiëdenis fan Sneek, binne we nog griizer of kaler wudden en kenne we al helemaal niet meer sonder bril, om de ouwe Sneeker plaatsjes te bekyken.

Iederien het in u loop fan u tied sien plekje fonnen, doet syn eigen dingen en onder leiding

fan óóns ,”direktie’’ krijt alles ut plekje dat ut ferdiënt.

De saturdagse tentoanstellingen lope as un trein, ( ken ok hast niet andes met sun ferleden) en de thema-avonden wurre druk besocht, terwyl ut Archeologisch Steun Punt  dur an sit te kommen of  krek in gebrúk is.

We beskikke we nou ok over een Archeologisch Depót, dat we toevallig vlakbij onder de groan fónnen hewwe.  

Dér kenne de amateur en beroeps archeologen straks mooi hun opgraven  foansten opberge, sudat ok dat spul weer un goëd plekje het en ut blieft su ok moai onder ut maaiveld.

 

Nee, we hewwe niks te klagen met dik seuven honderd en vyftig leden, een aantal dat nog altied groeit. We siene  de toekomst dan ok met fertrouwen tegemoëd.

We beseffe ok, dat we dit sonder de steun van de Gemeente,  de frijwilligers, de leden en iederien die’t oans holpen het, ok nooit bereikt hadden.

 

Ok de samenwerking die at ur nou is, met de Gemeente Sneek, de Bibliotheek, ut Fries Scheepvaart Museum, de Stichting Oud Sneek, Woningstichting de Wieren en iederien die ’t sich in set foar de V.H.S.doët oons goed.

Mar ok de belangstelling fan de ánwezigen hier op disse jubileumdag geeft oans fan de V.H.S. ut gefoël dat we goëd bezig binne en we hope dan ok dat we met syn allen noch un moaie tiid tegemoet gaan met disse had werkende club.

Tuurluk wille we ok noch graag alle méénsen bedanke, die’t sich insetten hewwe om inhoud an ut jubileumboekje te geven, derbij in ut bísonder oans stadsfader, burgemeester Brok, die’t ut fóórwoord skreef. Mar ok de soan fan oud burgemeester Rasterhoff, nl. Jack Rasterhoff út Australië, die’t bereid was om un mooi ferhaal over syn jongestiid in Sneek te skrieven. We hope dat jimme ut boekwerkje un speciaal plekje geve, sudat jim ok noch us even terug blikke  kenne op de oulopen tien jaar fan de Vereniging Historisch Sneek,

 

Tot slot wil ik iederien un heel mooie dag toe wëënse en ferklaar ik hierbij de tentoanstelling foar opend.