Veldmúzen. Cees Veenstra
De kranten staan dur fol fan, de veldmúzen frete heel Frysláán op. Nou ja, heel Frysláán ók weer niet fansels, mar wel veul láán in Frysláán dus. At ju buten è stad komme en è ogen de kost geven, kenne ju ut siën. Hele stukken láán binne kaal freten en sitte fol met múzegatten. Ut is un griis- en dat binne de muzen ok! Nou ja, grys dan. Ut mutte dur dúzenden weest hewwe, nou een paar minder dan, want myn Friese stabij het ur ók un soadsje fan opfreten. Mar om wat foar muzen gaat ut nou? We mutte mar us kyke, want dur binne un hele soat muzen. Je hewwe húsmúzen, spitsmúzen, Noordse woelmúzen, gryze múzen, kleurmúzen, gevlekte muzen, langharege muzen, skilpadmúzen, bosmúzen, aardmúzen, stiekelmúzen, zebramúzen, vleermúzen en dan fanself ók nog computermúzen.
Nou hewwe we fan de measten fan disse muzen niet su feul last- en foaral fan è laatst noemde niet. Mar die verrekte kleine gryze-brúne veldmús, dat is de boasdoëner. Die frete de wuttels fan ut gras op, ut gras gaat dan doad en ut láán siët ur niet meer út. Dur binne dagen dat è rooffogels hun gewoan ut è lucht falle late, want un mús kenne su hast niet meer misse. Su as ik al sei, myn hoan vangt su ok en ut skilt my hast een paar kilo foer in è week, suveul muzen freet ur op.
Ik hef ok noait suveul buizerds siën as at ur nou binne, su sitte soms in groepkes fan 4 bij elkar te freten. Nou had u paus ut op tillevisie over Roomsen die fokten as knynen, mar dan kest siën dat ur noch noait in Fryslân weest is, dat blykt wel, andes had ur de veldmúzen wel as foarbeeld nomen. Mar ja, wat su sun paus der ok fan wete, op ut St. Pieterplein komme veul Roomsen, mar verrekt weinig muzen dink ik.
Mar we mutte ut fansels ók noch even over de skade hewwe, want un goeie boer wil dur wel wat an ferdiëne. Nou dat ston al breed útmeten in è Luwadder. De boeren dochten met elkar sun 70 miljoen euro skade te hewwen. Nou ja, de eerste 700 boeren dan. Dat is toch moai gemiddeld 100.000 Euri’s de man, eehh, de boer bedoël ik fansels. Komt su moai ut, want ut su weer un moai gegin fan un nije stal weze dink ik. Mar afijn, skade is dur fansels wel!!
Nou was ut wel su, dat u poletyk of afstáán bleef. Die wúdden hun niet branne an útspraken su flak foar de ferkiëzingen. Want die hewwe groate moeite met sukke bedragen. Nee, niet om te innen, mar om te betalen. Su sitte ók noch met Groaningen fansels, dér sal straks ók noch un aarduche grypstúver naar toe mutte. Ja ik weet ut , Henk Kamp en syn vriendsjes dinke dér wat makkelukker over, mar dan kenne su de Groaningers noch niet.
Mar terug naar ut deur de veldmúzen omploegde láán. Dat mut straks helemaal omploegd wurre en opnij insaaid wurre. Mar de kieviten binne al terug foardat ut gras opkomen is.
Wér mutte die arme beesten hun eikes nou kwyt? Dat lykt weer niks te wudden en die beesjes hewwe ut al su moeiluk. We mutte mar weer us siën, ut sal wel weer goed komme hoop ik.
Mar nog even over die 70 miljoen skade wer’t de boeren ut over hewwe. Biologen skatte dat ur hoogstens 200.000 múzen in Frysláán weest hewwe!! At dat 70 miljoen skade oplevert, dan het elke mús in Fryláán voor 350 Euro skade anrichten. Suden ju toch niet sêge fan sun klein brún opdonderke. Mar ja, seit un bio(loog) de waarheid??