1945. Ut emmerke melk.
Ut sal ongeveer 1945 weest hewwe, ik was 5 jaar en è oarlog was krék over.
Dur was noch niet seveul te krijen, alles was noch sun bitsje op è bon.
Omdat oans fader een auto had foar veeferfoer, had ur un hoop kunde bij de boeren in en om Sneek. Dat wu noch wel us un stukje vlees, kaas of wat butter oplevere.
Mar melk haalden we altyd in un klein emmerke, sun wit geëmailleerd dinkje fan un liter of vijf skat ik.
We haalden dat op è gekste plakken, bij boer Coers op è Kotte Vreugde, op è Groene Dyk bij un boer krek deur de eeste bocht fan è dyk. Mar ok bij andere boeren haalden we wel us wat literkes melk. We, dat waren myn oudste broer en ik. Hij was van ’36 en dus dik vier jaar ouder as mij. Foar mij dus un groate broer.
Omdat we in de Willem de Zwijgerstraat woanden, gingen we ok wel faak naar boer Van der Laan op è Woudfaartskade. Nou ja, boer? Ut waren folges mij drie broers en un suster die bij elkar inwoanden. Su goed as ik weet hieten su: Thomas, Marten en Jaap,- en hun suster hiette Djoeke of su. Ik weet noch goed dat su gek op seilen waren en dur lag altyd un B.M.er foar de deur. Die lag an è rechterkant fan ut houten stap wat an è Woudfaart lag. An de andere kant, dus links lei de strontpraam. We fisten as kiendes wel us un dubbelsje, mar ok wel us un kwatsje út ut water. Dat ferloren su dan bij ut skoanmaken fan è melkbussen bij ut stap.
Ut was bij deze boer dat we tegare, dus myn ‘groate’ broer Taeke en ik un paar liter melk hale moesten.
De Woudfaartskade wa
s in die tyd nog mar un heel smal straatsje fan gele stiensjes, ut sal sun anderhalve meter breed weest hewwe.
An iën kant hadden ju dan de hekjes fan de túntsjes en an de andere kant un met gras begroeide berm, die’t skuin naar ut water fan è Woudfaart ou liep.
Op è heenweg naar de boerderij swommen du run paar swanen in è Woudfaart, werfan iën nogal teugen oans te keer ging en naar oans blies.
Wij waren as kiendes wel un bitsje bang foar die groate beesten fanself.
Gelukkich was du run man út de Eeste Woudstraat die ’t ók naar Van der Laan om melk moest. Ut was un kennis fan oans fader en hij hiette Hofmeester.
Disse man was ok veul op è feemerk, net as oans fader.
Tegare met Hofmeester binne wij bij de swanen langs lopen en konnen oans emmerke melk hale.
Toen we oans paar literkes melk in ut emmerke hadden moesten we fansels weer bij die twee groate swanen langs.
Mar wat bliekte nou? De beide swanen hadden ut water foar ut straatsje ferruild. Wij durfden as kiendes niet meer bij die swanen langs. Gelukkuch duurde ut niet lang dat ók Hofmeester weer met syn emmerke melk an setten kwam. Hij sach dat we dur niet langs durfden en su oans even siën late hoe at ju dur langs konnen. Hij skúfelde foarsichtuch langs de swanen en toen ie dur langs was sei dur teugen oans: Nou jonges, kom mar, loop ur mar langs, su doëne niks, siën jimme wel!
Myn broer en ik foarsichtuch met ut emmerke melk richting swanen, en ja hoor, de groatste
fan è twee komt blazend op oans ou setten, klaptwiekt met syn groate fleugels en slaat myn broer ut emmerke ut è hannen. Ut ken ok weze dat ur vut fan skrik falle laten het, dat weet ik niet seker. In elk gefal de melk over ut straatsje en wij doadsbenaud had fut lope. Wij durfden niet meer terug om oans emmerke te pakken, wat noch an è kant in è berm lei.
Hofmeester het ut emmerke foar oans ut è berm pakt en an oans terug geven.
Even later hewwe we toch noch un emmerke melk kregen, mar ik bin noch un hele tiid bang weest foar swanen.
Cees Veenstra.